تکنولوژی تصفیه فاضلاب به روش SBR

معرفی تصفیه فاضلاب SBR

SBR مخفف واژه Sequencing Batch Reactor مي باشد. فرایندهای بسته پر و خالی­ شونده مشابه SBR بر خلاف تصور، فرآیندی نوظهوری نیست. همزمان با توسعه اولیه فرآیند لجن فعال در انگلستان که توسط آدرنو لوکت در سال ۱۹۱۴ صورت گرفت، تصفیه ­خانه ­های زیادی با روش تغذیه بسته منقطع یا پر و خالی شونده بهره­ برداری شدند. SBR یک سیستم لجن فعال پر و خالی شونده برای تصفیه فاضلاب است که در آن شکل اولیه لجن فعال برپایه پر و خالی شدن توسعه یافته است. محققین مفهوم بهره­ برداری یک مخزن با سیکلهای تکراری هوادهی، ته ­نشینی و تخلیه پساب تصفیه شده را بطور محکم پایه ­گذاری کردند. در سال ۱۹۵۶ همزمان با توسعه تکنولوژی گودال اکسیداسیون، پاسویر اصول تصفیه بسته با تغذیه منقطع و پیوسته را با هم ترکیب کرد. در توسعه­ های دیگر تصفیه بسته، حوضچه اکسیداسیون با حوضچه مستطیلی شکل جایگزین شد. در اواخر سال ۱۹۷۰، SBR پایه ­گذاری شد و بسیاری از تصفیه ­خانه ­های کوچک بوسیلۀ این روش مورد بهره­ برداری قرار گرفتند. توسعه مهم آن بطور عمده در استرالیا و ایالات متحده اتفاق افتاد که منجر به کاربرد وسیع این تکنولوژی در سطح جهان گردید. سيستم SBR را مي‏توان نوعی روش لجن فعال دانست كه در آن راكتور از فاضلاب پر شده و سپس به تدريج در طي يک سيكل زماني فاضلاب و مواد ته نشين شده تخليه مي‏گردد در واقع در هر سيستم SBR عمل تصفيه، ته نشيني مواد جامد مايع مخلوط و تخليه مايع رویي در همان مخزن انجام مي‏‏گيرد. بنابراين به حوض ته نشيني نهائي و پمپ برگشت لجن فعال نيازي ندارد. پيشرفت در تجهيزات هوادهي و سيستم هاي کنترلي و بکارگيري آنها در سيستم هاي SBR باعث برتري آن در مقايسه با روش لجن فعال متعارف گرديد.

در گزارش سال ۱۹۸۳ آژانس محيط زيست آمريکا به اين مهم اشاره شده است که بين سيستم تصفيه فاضلاب SBR با سيستم لجن فعال متعارف، اختلافي وجود ندارد، فقط اين سيستم به جاي آنکه با فضا عمل نمايد، با زمان عمل مي کند .تفاوت بين دو تکنولوژي اين است که در سيستم SBR با يک کنترل توالي زمان، عمليات متعادل سازي و تصفيه بيولوژيکي و زلال ساز ثانويه در يک حوضچه (راکتورهوادهي) صورت مي پذيرد و اين راکتورها عملاً زلال ساز اوليه را نيز در خود شامل مي شوند .ولي در سيستم لجن فعال متعارف، هر يک از فرايندهاي فوق بايستي در يک مخزن جداگانه صورت پذيرد.

  فرآیند SBR

براي تصفيه فاضلاب شهري به روش SBR همواره ۲ حوضچه (مخزن) مورد نياز مي باشد. در زمان هائي که در يک حوضچه واکنشهاي مربوط به عمليات تصفيه بيولوژيکي صورت مي گيرد، حوضچه ديگر نقش ذخيره جريان ورودي را دارد.

مزاياي اين روش در حذف مواد مغذي و آلاينده باعث شده که امروزه براي تصفيه خانه هاي بزرگ (تا حدود ۲۰۰۰۰ مترمکعب در شبانه روز) مورد استفاده قرار گيرد و از مهمترين مزاياي دیگر، صورت پذيرفتن عمليات متعادل سازي و زلال سازي اوليه و ثانويه در همين دو حوضچه بوده و واحدهاي جداگانه براي انجام اين عمليات مورد نياز نمي باشد. زلال سازي اوليه در حوضچه اول (ذخيره فاضلاب) و متعادل سازي و زلال سازي ثانويه در حوضچه دوم (راکتورهوادهي)صورت مي پذيرد.